Introduction.
Xeelad
la’aan waa dariiqa u gaaban ee guusha, Qorshaaha aan xeelada lahayn waa buuqa yeeraya
ka hoor guuldarrada. ~ Sun tzu 771-256 BC.
Maqaalkeenu
wuxuu ka hadli doona {Strategic maangement} oo
soomali ahaan ah maamulka istraatijiyeed wuxuuna ka mid yahay
qaybaha ay shirkadu u baahantahay, lagana
maarmin in la maamulo kuna xiran mustaqbaka iyo horumarka shirkada.
Strategic
management
Maamulka
istraatijiyeed waa qorshyanta, kormeerinta, falqaynta socota iyo qiimaynta
dhamaan baahida ay shirkadu rabto si ay ugaarto yoolkeeda iyo ujeedadeeda. Isbadalada ku dhacay ganacsiga waxa ay u
baanhatahay in si joogta loo qiimeyo istratijiyada shirkada si ay u guulaysato.
Maamulka
istaratijiyed waxa uu qorsheeyaa wadda ay shirkadu ku gaar lahayd
hadafkeeda isagoo qiimeenaya ama qiyaasaya inta sanno ama waxa looga
baahanyahay shirkada inay samayso.
Maamulka
istratijiyeed waxa uu ka mid yahay ilaha ay shirkadu ku tiirsaantahay kagan
jiraa xagga ahmiyadda kaalinta 2, waxaana ka saraysa capital oo xubinta gancsiga ah .
Maamulka
istaratijiyeed waxa uu la mid yahay ciyaarta chess ka oo kale waa inaad odorasaa ama saadaadisaa
xarakada uu samayn doono cadawkaaga ka hor intaa aadan taada qaadi.
Isticmaalka
maamulka istaraatijiyeed waxa uu kuu khasbayaa inaad mustaqabalka shirkadada si
qorshayso adigoo; ujeedadaada qiimeenaya, falaqaynta tartamayaashada,
falaqaynta ururaha gudaha, qiimanyta qorshaha iyo hubinta in dhamaan faracyada
shirkada in qorshaha loo dajiyey ay raacaan
iyo mudada lagu talagaley aysan ka dhibdhicin.
Qaybaha
maamulka istartijiyeed
Maamulka istartijiyeed waxa uu u kala baxaa qaybo badhan waxayna qayb walba laku talagaley hadba nooca ay shirkadu ama ururkaagu yahay,waxaana qaybihiisa ugu muhiimsan 5 tan soo socota;
1) linear strategy{ istaratijiyada toosan}: istaratijiyada toosan waa isratatijiyada tan ugu caansan uguna macquulsan shanta qaybood, waxayna maamushaa habka qaraar qaadashada shirkadda taas oo ku salaysan si macquul iyo caqli-gal ah, una saamaaxaysa shirkada inay la tacaamusho carqaldooyinka iyo isbedeladda aan la filayn ee soo waajihi doona mustaqbalka shirkadda.
2)
adaptive strategy{ istaratijiyada la qabsiga} :
Waxaan dhihi
gartaa waxa ay tusaale nool u tahay maamulka istaratijiyadeed sababta oo ah ,
waxa ay ujeedadeedu tahay inay gacan
ka siiso/u tilmaamto shirkada awooda ay uga jawaabi lahayd ama la
qabsanlahayd isbedeladda ku dhacaya suuqa iyo deegankeeda si hufan oo waxtar
leh.
Istaratijiyada
la qabsigu: waxa ay ku
xiran tahay fulinta, fiirinta, iyo la socodka shirkada qorsheheeda iyadoo si
joogta loo cusboonsiinyo ama loo horumariyo habka ay shirkadu ugu jawaab celin
lahayd xaaldaha emergency ka ah
Istaratijiyada la qabsiga waxa ay isha saarta inay u shaqeeyan si firfircawni ah, iyadoo si joogta ah u fulinaya shirkada yoolkeeda fog{long term goal} si dhakhsana u habeenaya yoolka si ay u la qabsto isbeedellada dhicidoona marka loo baahnaado .
3) intrepretive strategy{ istaratijiyada tafsiir ah}:
Istartijiyadan
sidaa caan uma ah sabata oo ah waxa ay shaqaydeedu tahay inay indha-indheeso si
ay u socdaan habka qaraar qaadashada shirkada iyo fulintooda. Waxay kobcisaa
ama abuurta jawi cusub iyadoo ka dhigaysa qaraar qaadashadu inay tahay hawl
socota meesha ay ka ahaanlahyd mid adag.
Isatartijadan
waxa ay isha saarta inay fahamto shirkada yoolkeeda iyo fulinta hadafyadeeda
kuwa dhow iyo kuwa fogba {short and long terms}.
4)
experessive strategy{ istaratijiyada muujinta}:
Istaratijiyadan
waxaa dhihi kartaa waxa ay isku jirtaa tafsiirinta iyo la qabsiga istaratijayadeed sababta oo ah
labada qaybood oo la isku daray shaqada ay qabteen bay soo muujisaa.
Istaratijiyadan
waxa ay muhiimada saartaa inay si firfircawni ah u qabato/maamusho isbedellada ku
dhaca quduha ama debedda ee shirkadda, iyadoo aan ka leexaneyn yoolka ay
shirkadu leeedahay.
Maamulka
istaratijiyadan waxa ay noqon kartaa mid challenge leh, laakin shirkada ku
kuulaysata inay maamusho waxa ay u saamaxaysa inay ka faaido isbedeladda
dhacaya, iyadoo aan ka leexanayn yoolkii ay shirkadu ku taagantahay inay
gaarto.
5)
transcendent strategy {istaratijiyada gudubta}
Waa heerka ugu
sareeya ee maamulka istaratijiyeed. waxaana la fulin karaa marka afarta kale si
dhamaystiran oo guul leh loo hirgaliyo .
Istaratijiyada
gudubta waxa ay muhiimada saarta maamulka gudaha{internal} shirkada halkii ay
maamule lahyd banaanka{external}.
Ururku ama
shirkadu waxa ay fulinkaraan istartijiyada gudubta marka ay fahmaan faaidada iyo
khasaarada ka dhalan kara fulinta afarta kale, markaaas kadib waxa ay samayn
karaan istaratijiyad khaas oo u hiilan inay si dhamaysiran u fuliso 4 kale
shaqooyinkooda iyo sida ay isku xiri lahayd.
Muhiimadda
ay leedahay maamulka istaraatijiyeed
Maamulka
istaratijiyeed waxa ay noo soo bandhigaan xog dhamaystiran iyagoo hormarinaya qorshaynta{plan} ama dejinta xeerka{policies} kuwaas
oo lagu talagaley in lagu gaaro hadafka shirkadda iyo maamulida ilaheeda
dhaqaaleed si loo fuliyo qorshayaa shirkadda. Guud ahaan maamulka
istaratijiyeed waxa lagu talagaley inay shirkadaadu tartan culus siiso
tartamayaashaada oo ayna kaga hormarto xagga macaamiisha{ customer} iyo badeecada{
product}
Maamulka
istaratijiyeed sida qaybaha oo kale ee shirkada waxa maamulo madaxa sare ee
shirkada/ ururka, waxaana u jaangooyaa shaqoyin khaas oo uu kaligiis qabto lakin
guuda ahaan waxa ay ka wada simanyihiin 5 marxalood oo ah asaaska maamulka
istaratijiyeed waana sida tan
5
marxalood ee maamulka istaratijiyeed
t Qiimaynta
jihada istaratijiyadeed ee ay shirkadu hadda marayso.
t Qeexida ama
falaqaynta meelaha awoodda ama daciifka
ah hadday tahay gudaha ama dibadda shirkadda.
t Samaynta qorshe
hawlgalikara ee lagu shaqaynkaro.
t Fulinta
qorshihii la hirgaliyey.
t Qiimaynta intee
qorshihii la hirgaliyey lagu guulaysatay iyo sameenta is badel haddi ay soo
baxdo natiijo aan loo baahneen.
Sawirkaan waxa
uu noosoo goobayaa ahmiyadda ay istaratijiyadu leedahay iyo sida lagu
shaqaynlahaa waxaana muhiima ah inaad xasuusnaato urur/shirkad walba khasab
maaha inay isku istaratijiyad noqdaan mana noqon karaan sababta oo ah mid walba
yool ama hadaf buu usocdaa inuu ku guulaysto waxa uuna dajisanayaa
istaratijiyada ugu haboon oo uu yoolkiisa ku gaari lahaa.
Shaqada ay qabato maamulka
istaratijiyeed
Maamulka istaratijiyeed
waxa uu qabtaa shaqooyin aasaas u ah horumarka iyo ilbaxnimada shirkada, waxaana
dhihi karnaa waa tiirka ay shirkadaadu ku taagantahay sabata oo ah qorshaha la’aan
shaqo majirto, qorshahana haddii aan la maamulin horumar majiri doono.
Laakin shaqada
uu qabto maamulka istaraatijiyeed taa kaliya laguma soo koobi karo waxaa kamid
ah:
1) Qorshaynta,
maamulida ,xakamida, hogaaminta arimaha shirkadda
2) dhisida iyo joogtanta iskuduubnida
shirkadda.
3) falaqaynta arimaha dhaqaalaha
ee shirkadda
4) qiimaynta khataraha iyo degnaan
la’aanta ka dhalan karta isbedelka suuqa.
Over view{dulmar}
Maamulka istaratijiyeed
waxa uu ka mid yahay shaqooyinka aadan ka maarmi karin marka aad rabto inaad horumariso
mustaqbalka shirkadaada iyo gaadhitaanka
yoolkaaga, waxa ayna hoostagtaa shaqadan maamulaha guud ee shirkada iyo maalgaliyaasha,
iyagana go’aamiya sida istaratijiyada lo isticmaalayo,talaabada la qaadi doono
kadibna waxay ay usoo bandhigaan shaqaalaha shirkadda shaqadda ay qabanlahaayeen,
sida ay uqaban lahaayeen, inta laga rabo inay qabtaan iyo sixidda khaladaadka
dhacaya.
Intaa
bu ku eegyahayey mqaalkeena ka hadlayey maamulka istaratijiyeed iyo xogihiisa
;haddi ay jirto su’aal ku saabsan maqaalkan oo aad qabto {you are welcome to ask}..........MAHADSANID.
Comments