Introduction{hordhac}
Markaad ganacsi
bilaabaysid ama soo dhex gala gayso waxaa lakayaaba in maqalkaaku ku soo dhacay
eraykan capital {raasamaal},waxaana
laka yaabaa inaad is waydiisay waa maxay raasamaal, waa maxay
ahmiyadiisu, shaqo nooce buu qabtaa, miyaa loo baahanyahay iyo waxkale.
lakin haga walawalin maqaalkeenu maanta wuxuu
ka hadli doona raasamalkaas, marka inta aan ku guda jirno waxaa arkaysaa ereyo
sida:
asset{hanti}:waaana hantida ay shirkadu ku shaqayso tusale: miisaska, buuga, qalinka, gaariga iyo dhismaha.
Shares{sahmi}: waa inaad
iibsato xissad ama qayb kamid ah shirkada oo aad ka mid noqoto hantiilayasha
ganacsiga leh
capital{raasmaal}
Raasamalku: waa lacagta uu ganacsigu ku shaqeeyo, hantiiluhu{owner} waa lacagta uu ku maalgashado ganacsigiisa
hadday tahay dayn ama maalgalin
shirkadeed ama lacag uu isagu leeyahay.
Rasamalku: waa lacagta loo isticmaalo in lagu dhaliyo
lacag kale.
Rasamalku: waa
waxkasta oo ganacsigu leeyahay oo qayb ka qaadanaya dhismaha hantida ama
horumarka ganacsiga ee shirkadda.
Tusaale: rasamalku waa wadnaha ganacsiga,
haduusan shaqeenin karin wadnuhu, ganacsigaagu ama jirkaaku ma shaqeenayo mana
hormarayo , taasna waa qaacido ganacsi oo aan la burin karin oo taagan.
waa maxay ahmiyadda raasamalka
raasamalku waxay muhiim u yahay horumarka ganacsiga
shirkadaada, waxyna siyaadisaa wax soo saarka shaqaalaha iyo dhanka dhaqaalaha
oo dhan.
Waana muhiim sababta oo ah inaad siyaadisu wax soo
saarkaaga waxy ku siyaadinaysa faaidaada{profit}ka shirkadaada, dhaqaaluhu
dabcan wuu kacayaa.
Rasamalku wuxuu u kala baxaa 4 qaybood waxayna
yihiin tiirarka rasamlka waana sidatan:
1: Rasamalka shaqenya{working capital}: rasamalka shaqenaya wuxuu kala saaraa
shirkadda hantideeda{asset} iyo daynteeda{liability},isagoo
cabiraya/qiyaasaya awooda ay shirkadu leedahay inay isla markana ilaalinayso
qulqulka lacagta.
Workingcapital = asset{hanti}
- liability{daynta}.
Rasamalka shaqeeya waa loo isticmaalaa in lagu maalagaliyo
hawlgalka shirkadda iyo buuxinta
waajibaadka muddada gaaban.
2: Rasamalka daynta { debt capital} :
Rasamalka daynta waa rasamalka aad hesho adigoo dayn{loan} kasoo qaadanya bankiyada, shirkadaha caanka
ah, shirkadaha ganacsiga maalagaliya, eheladda, saaxibadda iyo waxkasta aad
u baahantahay si aad ganacsi u abuurtid.
Rasamalka dayntu waa inaad si joogta u bixisaa dabcan
adigoo oo ann u qaadanaynin inu yahay dayn culus oo shakhsi ah lakin se wax
muhiim uh ganacsigaaga dhismihiisa iyo horumarkiisa.
3: Rasamalka sinaanta { equity capital} :
Rasmalka sinaantu sida uu magaciisu sheegayo waa inaad
iibiso saamiyadda {shares} shirkadda adigoo iibinaya saamiyadda si khaas{private} ama
koox{group}
ah adigoo lacagtaas u
isticmaalaya inaad siyaadiso rasamaalka shirkadda.
FG: qiimaah saamiyadu waa isku mid, halkii saami inta uu
shirkadu kaga fadiyo qiima ahaan baa looga iibinayaa qofka ama kooxda
iibsanaysa, khasabna maaha inaan hal sahmi kaliya iibsato hal kabadan waad
iibsabkartaa, waxayna share ku yeelan doonan faaido {profit}
ka shirkadda hadba inta saami ay iibsadeen qiimaha,iyagoo ilaalinaya
xeerka ganacsi ay dawladu dajisay.
4: Rasmalka gancsiga{ trading capital}
Rasamlka ganacsi wuxuu gaar u yahay warshadaha
maaliyeed taas oo malgalisa shirkadaha
dulaalnimada ka shaqeeya iyago caawinaya ama taagero siinaya qorshohooda
maalgashi, iyagoo faaido ama wax iibinwayn ay shirkaddaha dulalnimda ugu wayn
ay sameeyaan ka faaidaya.
Rasmalka ganacsi wax iibsigaas weyn lacagta uu
ka faaido waxaa lagu daraya rasmalka ay shirkadu ku shaqenayso haddii uu
khassaro yimaado saddexda kale ayaa asturaya inta uu kasoo kabanayo .
Conclusion {gunaanad}
Gabgabadii waxaan dhihi lahaa rasamlku waa
aasaska ganacsiga, wuxuuna dajiya misaniyadda loo baahanyahay si uu ganacsigu u
shaqeeyo, wuxuuna muhiim u yahay horumarka ganacsiga iyo la xalinta
caqabadooyinka soo waajihidoona gancsigaaga iyo furasadaha ganacsi sida looga
faaidaysanlahaa.
Comments